Panel główny

Portal

Powitanie

Poglądy

Ciasteczka

Kontakt

Katolicyzm

Droga krzyżowa

Świadkowie Jehowy

Tawiusz

Praktyczne

Notacje

Unikod

Programy

Muzyka

Dźwięki

Terminy

Gitara

Gry

Mafia

Argentynopol

Szachowe

Galeria

Zadania

Suchary

Download

data ostatniej zmiany tej podstrony: 12 IX 2024 r.

Gitara

Gitara wydaje dźwięki dzięki drganiom strun. Ich wysokość jest tym większa, im struna jest cieńsza, bardziej naciągnięta, jej drgająca część jest krótsza. Na gryfie standardowej gitary umieszczone są progi tak, aby struna skracana przez przyciśnięcie jej do kolejnych progów wydawała dźwięki wyższe o półton. Struny dociska się jednak między progami, aby palec nie wytłumił drgającej części struny. Zwykle dociska się ja lewą dłonią, a szarpie lub uderza prawą.

Strój

Najwyższa struna w gitarze jest najgrubsza, a więc ma najniższy dźwięk. Kolejne struny są coraz cieńsze, aby kolejno grały coraz wyższe dźwięki. W stroju standardowym te kolejne dźwięki to E, A, D, G, H, E. Sąsiednie struny są zatem strojone w odległości kwarty, oprócz G i H, które tworzą tercję wielką.

Na gitarze można zagrać jeden dźwięk na różne sposoby, dlatego jedną z metod strojenia gitary jest porównywanie, czy grubsza struna przyciśnięta na piątym progu lub na czwartym w przypadku struny G wydaje taki sam dźwięk, jak kolejna cieńsza struna. Spełnienie tego warunku można także zauważyć, gdy grając dźwięk na grubszej strunie struna cieńsza zostanie wprawiona w drgania na zasadzie rezonansu.

Stosując kapodaster można podnieść dźwięk wszystkich strun naraz o wielokrotność półtonu. Skraca on wszystkie struny do jednego progu, dzięki czemu dany utwór można zagrać wyżej grając go tak, jakby kapodaster był początkiem gryfu.

Tabulatura

Tabulatura gitarowa jest formą notacji muzycznej, która jest prosta w odczytaniu przez gitarzystę, ponieważ opiera się bezpośrednio na zapisie gry dźwięków w konkretny sposób. Sześć linii ilustruje struny, z których najniższa odpowiada strunie najgrubszej. Podobnie jak z zapisie nutowym kierunek poziomy przedstawia czas. Każda liczba umieszczona na strunie oznacza jeden dźwięk zagrany na tej strunie, która jest dociśnięta do progu o tym numerze. Jeżeli na strunie pojawia się 0, to znaczy, że strunę należy szarpnąć nie skracając jej.

Tabulaturę można wzbogacać dodatkowymi zapisami, których wytłumaczenie łatwo znaleźć. Można np. spotkać się z notacją wartości rytmicznych zaczerpniętą z zapisu nutowego.

Skale Na diagramie przedstawiony został fragment gryfu od trzeciego do ósmego progu, ale numeracja przerw między nimi zaczyna się od czwórki, ponieważ struna naciśnięta nad daną cyfrą, to skróci się do progu o danym numerze. W tych miejscach zostały zaznaczone wszystkie dźwięki, które należą do skali A-moll, a więc i C-dur, a wyróżnione dźwięki to dźwięki pentatoniki o tych samych nazwach. Zobrazowana sytuacja dotyczy wyłącznie standardowego stroju gitarowego. Dzięki znajomości układu tych dźwięków łatwiej jest grać utwory zapisane nutami a także improwizować w zadanej skali. Jeżeli ten schemat przeniesiemy na fragment gryfu np. od czwartego do dziewiątego progu to otrzymamy dźwięki skal B-moll i Cis-dur, a dzięki znajomości koła kwintowego ze skali C-dur przez przesunięcie jednego dźwięku można otrzymać skale G-dur i F-dur.

E   A H C H E F G G H C D D G A A D E F E A H C   4     5     6     7     8

Podstawowe akordy

Gitara posiada kilka strun, które mogą brzmieć jednocześnie. Dzięki temu można na niej zagrać akordy. Poniższe diagramy przedstawiają najprostsze do zagrania chwyty dla stroju standardowego. Gryf jest przedstawiony pionowo, a kratki oznaczają miejsca między progami. Symbol ○ oznacza, że struna struna nie powinna być trzymana podczas grania akordu, a ×, że nie powinna brzmieć w tym czasie. Pozostałe symbole oznaczają, że struna powinna być przyciśnięta w danym miejscu odpowiednim palcem. Tak ① oznacza palec wskazujący, ② środkowy, ③ serdeczny, ④ mały, a Ⓣ kciuk. Nad każdą graną struną umieszczona jest nazwa dźwięku, jaki wyda w danym akordzie.

E-moll E H E G H E ○ ○ ○ ○ 1  ② ③		A-moll A E A C E × ○ ○ 1  ① ② ③		D-moll D A D F × × ○ 1  ① ②   ③		G-dur G H D G H G ○ ○ ○ 1  ① ② ③
E-dur E H E Gis H E ○ ○ ○ 1  ① ② ③		A-dur A E A Cis E × ○ ○ 1  ② ③ ④		D-dur D A D Fis × × ○ 1  ② ①   ③		C-dur G C E G C E ○ ○ 1  ① ② ③ ④

Granie akordu

Często może nam zależeć, żeby akord po prostu wypełnił pewne miejsca w utworze. Taki efekt możemy uzyskać np. dzięki palcowaniu. Polega ono na szarpaniu różnych strun akordu w tak małych odstępach czasu, aby mogły wybrzmiewać razem.

Innym sposobem może być stosowanie bicia, które w jakiś sposób wypełnia takt uderzeniami kolejnych strun z góry do dołu lub z dołu do góry. Można nadać tym uderzeniom różną siłę, wybrane z nich zaakcentować, aby rytm utworu był bardziej wyrazisty. Bicia można zmieniać podczas gry, a także urozmaicać je przybiciem strun, uderzeniem w pudło itd.

Akordy barowe

Akordy barowe charakteryzują się przytrzymaniem palcem wskazującym wielu strun naraz. Dzięki nim znając kolejność dźwięków łatwo otrzymać potrzebny akord przez przesunięcie go na odpowiedni próg. Warto zauważyć, że np. chwyt F-dur jest chwytem E-dur przesuniętym o jeden próg dalej, a B-dur przesuniętym A-dur.

Akordy barowe bywają stosowane także w postaci powerchordów. Polegają one na graniu jedynie trzech górnych brzmiących strun akordu, dzięki czemu można zrezygnować z trzymania całej belki, co mniej męczy lewą dłoń.

F-dur F C F A C F   1  ① ① ① ① ① ① ② ③ ④

F-moll F C F Gis C F   1  ① ① ① ① ① ①   ③ ④

B-dur B F B D F × 1  ① ① ① ① ①   ② ③ ④

B-moll B F B Cis F × 1  ① ① ① ① ① ② ③ ④

Akordy septymowe

C-dur7 E C E B C E ○ ○ 1  ① ② ③ ④		D-dur7 D A C Fis × × ○ 1  ① ② ③		E-dur7 E H D Gis H E ○ ○ ○ ○ 1  ① ②		F-dur7 F C Dis A C F   1  ① ① ① ① ① ① ② ③
G-dur7 G H D G H F ○ ○ ○ 1  ① ② ③		A-dur7 A E G Cis E × ○ ○ ○ 1  ② ④		B-dur7 B F Gis D F × 1  ① ① ① ① ①   ② ④		H-dur7 H Dis A H Fis × ○ ○ 1  ① ② ③ ④

© MMXI–MMXVIII Tomasz Jan Drab

music guitar