Ostatnie zmiany:
21 VII Poglądy
21 VII Świadkowie Jehowy
27 VIII Światło międzywierszowe
24 VIII Poglądy
9 VII Notacje
16 II wxMaxima
6 I Wskaźniki
3 I Notacje
20 IX Triadogram
18 IX Argentynopol
9 IX Beta mafii
data ostatniej zmiany tej podstrony: 12 IX 2024 r.
Filozofia może odpowiedzieć na wiele nurtujących nas pytań, ale puste zaspokajanie ciekawości nie jest jej zadaniem. Dzięki rozważaniom filozoficznym możemy wieść szczęśliwe, spokojne i harmonijne życie.
Aby nie być gołosłownym, przejdźmy, stosując filozofię, do modelu gry, odpowiadającej życiu, w której celem jest osiągnięcie tego stanu, który dla skrócenia będziemy nazywać szczęściem, a jego przeciwieństwo cierpieniem.
Gry polegają na podejmowaniu przez graczy decyzji, które mogą pociągać za sobą pewne działania. W filozofii zostało niegdyś podważone istnienie wolnej woli, a gdyby nie istniała, to znaczyłoby, że ludzkie decyzje są bezpośrednim skutkiem wcześniejszego stanu rzeczy i wynik naszej gry byłby z góry przesądzony. Dlatego zakładamy istnienie wolnej woli, bo w tym przypadku istnieje wybór i podejmowanie decyzji ma sens. Każdą działalność człowieka, która nie jest bezpośrednio zdeterminowana przez coś innego, nazwijmy czynem, który w naszej grze jest ruchem. Wolna wola jest więc własnością bytów, która jest możliwością czynienia.
Zgodnie z powyższym, podniesienie długopisu nie jest czynem. Czynem jest raczej decyzja o podniesieniu długopisu, która skutkuje ugięciem kolan, wyciągnięciem ręki itd.
Podobnie jak badamy siły fizyczne wpływające na cząstki, tak możemy rozważać siły, które wpływają na to, jak zachowują się ludzie. Pewne siły możemy postrzegać jako zgubne, gdyby zaczęły dominować nad innymi. Posiadamy jednak siłę woli, dzięki której możemy je przeciwważyć, zrównoważyć, a nawet przeważyć.
Człowiek zasługuje na pochwałę lub naganę tylko za takie czyny, których podjęcie lub odrzucenie leży w jego mocy.
Leonardo da Vinci
Czyny, tak jak i inne zdarzenia, mają swoje skutki. Dobro jest miarą czynów, która mówi, na ile czyn zbliża do szczęścia. Definicja dobra jest jednak nieścisła, ponieważ nie zdefiniowaliśmy ściśle szczęścia. Szukamy jednak szczęścia, które może trwać bez konieczności końca, a nawet wiecznie. Można łatwo zauważyć, że przyjemność to nie to samo, co szczęście, bo jest ona tylko pewnym procesem biologicznym w części mózgu, który ze względu na swoją materialną naturę jest niestały. Coraz częściej zdarza się, że dążenie do przyjemności jest powodem cierpienia, jak to jest np. z zażywaniem narkotyków, dlatego rozgraniczenie tych dwóch pojęć jest istotne. W określeniu, co jest dobre, pomagają wartości, które są punktami odniesienia w naszym rozumowaniu.
Należy pamiętać, że tak zdefiniowana dobroć jest własnością czynów, chociaż dobrem nazywamy także skutki dobrych czynów.
To, na ile jakiś czyn jest dobry, zależy również od intencji z jaką został poczyniony. Jeśli czyni się coś, co z zewnątrz wydaje się dobre, ale z intencją czynienia zła, to mimo, że zewnętrzne skutki są w danej chiwli takie same, dokonują się zniszczenia w świecie wewnętrznym danego człowieka. Analogicznie jeśli człowiek czyni coś, bo uważa to za dobre, to w jakimś stopniu rozwija swój świat wewnętrzny. Zgodnie z powyższym intencja ma wpływ na konsekwencje czynu, a więc także na jego ocenę jako dobry lub zły.
Dobro – cel wszelkiego dążenia.
Arystoteles
Wszystko, co zgubę przynosi i psuje, to zło, a to, co ocala i przynosi pożytek, to dobro.
Platon (Państwo, Księga X)
Dobro i prawda są dla wszystkich ludzi takie same - natomiast przyjemne jest dla jednego to, dla drugiego owo.
Demokryt z Abdery
Wszystko mi wolno, ale nie wszystko przynosi korzyść.
św. Paweł z Tarsu (1 Kor 6, 12)
Ojcze, odpuść im, bo nie wiedzą, co czynią.
Jezus Chrystus (Łk 23, 34)
Mądrość jest umiejętnością wybierania najlepszych czynów. Dzięki niej można podejmować właściwe decyzje. Można powiedzieć, że mądrość jest w naszym modelu strategią optymalną, a nawet wygrywającą. Filozofia, która jest umiłowaniem mądrości, zajmuje się jej zgłębianiem, przez co przyczynia się do ogólnego dobrobytu.
Bramy mądrości nigdy nie bywają zamknięte.
Benjamin Franklin