Top
Panel główny
Portal
Powitanie
Poglądy
Ciasteczka
Kontakt
Katolicyzm
Droga krzyżowa
Świadkowie Jehowy
Tawiusz
Praktyczne
Notacje
Unikod
Programy
Muzyka
Dźwięki
Terminy
Gitara
Gry
Mafia
Argentynopol
Szachowe
Galeria
Zadania
Suchary
Download

data ostatniej zmiany tej podstrony: 12 IX 2024 r.

Nauka

Wiedza ma duże zastosowanie w życiu, więc w naszym interesie leży jej powiększanie, a szczególnie upewnienie się o jej prawdziwości. To właśnie jest celem nauki, dlatego poznanie jej metod może być wartościowe i przydatne nawet w życiu codziennym.

nauka, racjonalizm, paranauka, metoda naukowa, problem demarkacji, naukowiec

Doświadczenie

Prawda jest zgodnością z rzeczywistością. Dlatego doświadczenie rzeczywistości, które nazywamy obserwacją, jest podstawowym źródłem wiedzy. Doświadczamy jednak za pomocą zmysłów, które można zwieść, dlatego wymaga się od doświadczenia by było powtarzalne, by mogli je przeprowadzić różni ludzie, by można było przeanalizować ewentualne błędy w jego przeprowadzeniu.

Na podstawie obserwacji formułujemy ogólniejsze hipotezy, dzięki czemu zyskujemy szerszą wiedzę. Może się jednak okazać, że nasza hipoteza jest błędna, dlatego staramy się wykonać inne doświadczenia, aby ją zweryfikować bądź obalić.

Pewne dziedziny naszego życia pozostają poza możliwością zbadania przez naukę. Dlatego zdarza się, że nasza wiedza opiera się np. jedynie na naszym doświadczeniu. Mówimy wtedy jednak, że mamy do czynienia z wiedzą nienaukową.

empiryzm, doświadczenie, obserwacja, hipoteza, badania naukowe, falsyfikowalność

Rozumowanie

Wypracowane hipotezy i całe teorie naukowe muszą pozostawać w zgodności także same ze sobą tj. tak samo przewidywać wyniki doświadczeń. W przeciwnym wypadku co najmniej jedna z nich okazywałaby się fałszywa.

Zdarza się tak, że wnioski jednej teorii są podwalinami drugiej i w ten sposób nauka okazuje się być uporządkowaną logicznie strukturą. Spojrzenie na naukę w ten sposób pozwala przyswoić sobie wiedzę łatwiej, niż gdybyśmy mieli zapamiętywać każdą hipotezę z osobna.

Naukę buduje się z faktów tak jak dom buduje się z cegieł, ale samo nagromadzenie faktów nie jest jeszcze nauką, podobnie jak kupa cegieł nie jest domem.
Henryk Poincaré

Wszelkie błędy spowodowane są czynnikami zewnętrznymi (takimi jak emocje lub edukacja). Czysty rozum nigdy się nie myli.
Kurt Gödel

rozumowanie, teoria, konsyliencja, paradygmat, dyskurs, argument, dowód, dedukcja, sylogizm, wniosek, logika

Dokumentacja

Praca naukowa polega także na dokumentowaniu przeprowadzonych doświadczeń, badań, rozumowań itd. Dzięki publikacjom naukowym nauka otwiera się na krytykę, co ją umacnia, ponieważ większa liczba ludzi może próbować obalić wątpliwe tezy.

Mimo wielu zasad służących ochronie przed pomyłką pozostajemy narażeni na fałszerstwa, błędy przekazu itp. Dlatego nawet nauki nie możemy darzyć bezgranicznym zaufaniem.

dokumentacja, publikacje naukowe, fałszerstwo

Szkoła

Czasami samodzielne zdobywanie wiedzy okazuje się trudnym zadaniem. Aby to ułatwić powstały szkoły, które są miejscem jej przekazywania. Mogą się one różnić np. sposobem wyrażania prawdy, metodami nauczania i oczywiście tworzącymi je ludźmi. Sprawia to, że pewne szkoły wytwarzają swoisty rodzaj wspólnoty.

Jedną różnic w szkołach mogą być używane jednostki miar. Zwykle znamy proste metody ich przeliczania, ale wygodniej jest posługiwać się jednolitym systemem, bo dzięki temu np. porównanie wyników jest natychmiastowe. Dlatego wprowadza się standardy, które określają jakiś sposób notacji, by ułatwić komunikację między ich użytkownikami.

Nigdy nie pozwoliłem mojej szkole stanąć na drodze mojej edukacji.
Mark Twain

szkoła, edukacja, nauczyciel, uczeń, samouk, standard

© MMXI–MMXVIII Tomasz Jan Drab
tawius science